îãåøéí ðåñôéí
	ùéçú äùáåò 1887 - ëì äîãåøéí áøöó
	äàçãåú ùîàçåøé äúçôåùåú
	éù çãù
	àéê àôùø ìùîåç áâìåú
	ôåøéí
	ñéáä ìùîçä
	éîé äôåøéí ìà ééáèìå
	éîé äôåøéí ùì èáøéä
	øöéúé ìùàåì
	÷øéàú äîâéìä áöéáåø
	ä÷éáåöðé÷ ùîâãì ãâéí áàîåðä

îñ' 1887, òøá ùáú-÷åãù ôøùú úöååä, é' áàãø ä'úùô"â (03.03.2023)

öòéøé àâåãú çá"ã

éåöà ìàåø òì-éãé äîøëæ ìòæøé ùìéçåú

ú"ã 14 ëôø çá"ã 60840, èì' 073-3731777

òåøê: îðçí áøåã  Ÿ  éå"ø: äøá éåñó éöç÷ äëäï àäøåðåá

  òîãä ùáåòéú

äàçãåú ùîàçåøé äúçôåùåú

àåìé àðçðå îúçôùéí ëì éîåú äùðä åìà ø÷ áôåøéí? äàí äçæåú ùàðå îöéâéí ëìôé çåõ îù÷ôú àú äîäåú äàîéúéú ùìðå?

ëàùø äîï äáéè òì äòí äéäåãé, øàä ìðâã òéðéå òí îôåöì åîùåñò, ÷øåò îîçìå÷åú ôðéîéåú. äéå ùúîëå áäùúúôåú áîùúä àçùååøåù, åäéå ùäúðâãå ðçøöåú. äéå ùãâìå áäùúìáåú áçéé äúøáåú ùì îîìëú ôøñ åîãÇé, åäéå ùøàå áëê ñëðä ì÷éåîä ùì äéäãåú.

äîï ñáø ùäîëðä äîùåúó äîçáø àú ëì áðé äòí äéäåãé – ðùáø åäúôåøø. áò÷áåú æàú äéä îùåëðò ëé éäéä ìå ÷ì ìáöò àú îæéîúå. ëê âí àîø ìîìê àçùååøåù: "éÆùÑÀðåÉ òÇí àÆçÈã îÀôËæÌÈø åÌîÀôÉøÈã".

äâìâì îñúåáá

åáàîú, äúøçáåú äùñòéí åäîúéçåéåú áúåê äòí äéà ñëðä ÷éåîéú. ëåçå ùì òí éùøàì áàçãåúå. ìàåøê ëì ääéñèåøéä çùå éäåãéí òøáåú æä ìæä. àí éäåãéí áî÷åí ëìùäå áòåìí äéå ùøåééí áñëðä àå áîöå÷ä, ðçìöå àçéäí ìîòðí å÷îå ìòæøúí.

âí àðçðå çééí áúåê îöéàåú ìà ôùåèä. àðçðå îå÷ôéí àåéáéí äîãáøéí áâìåé òì ùàéôúí "ìäùîéã, ìäøåâ åìàáã", åáî÷åí ìòîåã ðâãí ëàéù àçã áìá àçã, ä÷øòéí áúåëðå îúøçáéí åäåìëéí, åîâéòéí áéîéí äàìä ìùôì çñø ú÷ãéí. æå áãéå÷ äð÷åãä ùðåúðú ì'äîðÅé' æîððå ñéáä ìçùåá ùéöìéçå ìôâåò áòí éùøàì.

áãøê äèáò, äúäìéëéí äììå îåìéëéí ìîñ÷ðåú îãàéâåú îàåã, àáì ôåøéí îæëéø ìðå ùäâìâì îñúåáá ìå. òí éùøàì ëáø äåëéç ôòîéí øáåú àú éëåìúå ìäúàçã áøâò àçã åìâìåú àú ä÷ùø äòîå÷ åäôðéîé ùáéï ëåìðå.

åàåìé ãåå÷à àçã äîåèéáéí ùì ôåøéí ðåùà òéîå àú äú÷ååä äâãåìä. ëçì÷ îùîçú ôåøéí ðåäâéí ìäúçôù. éìãéí åâí îáåâøéí îúçôùéí ìãîåéåú îâåÌåðåú, î÷öúï îùòùòåú åî÷öúï îôçéãåú. àáì äëåì î÷áìéí æàú áøåç èåáä, ëé æå ø÷ úçôåùú.

åàåìé àðçðå îúçôùéí ëì éîåú äùðä åìà ø÷ áôåøéí? äàí äçæåú ùàðå îöéâéí ëìôé çåõ îù÷ôú àú äîäåú äàîéúéú ùìðå? äàí ääúðäâåéåú ùìðå åäàîéøåú äéåöàåú îôéðå äï áéèåé ìàîú äôðéîéú ùìðå, àå ùâí äï îñéëåú çéöåðéåú? àåìé àí ðñéø àåúï ðâìä ùîàçåøéäï òåîãéí áðé-àãí ùåðéí ìâîøé.

äð÷åãä äîçáøú àåúðå

ôòîéí øáåú øàéðå áøâòéí ùì àîú àéê ëì ä'úçôåùåú' ðåùøåú áøâò. úëåðåú îåôìàåú ðçùôå ôúàåí. áðé-àãí ùðøàå öéðééí åàðåëééí îúâìéí ëáòìé èåÌá ìá ðãéø åðãéáåú ùàéï ìä âáåìåú. ëé áàåúå øâò ùì àîú äùéìå îòìéäí àú ä'úçôåùåú' åçùôå àú îé ùäí áàîú.

ôåøéí îæëéø ìðå àú äöåøê áäñøú ä'úçôåùåú'. áîäåú äôðéîéú ùìðå àéï éîéï åàéï ùîàì, àéï 'ãúééí' åàéï 'çéìåðééí', àéï àùëðæéí åàéï ñôøãéí. áúåëðå ôðéîä ëåìðå éäåãéí çîéí åèåáéí, äîàîéðéí áà-ì àçã åîçåáøéí ìúåøä àçú.

ãáø æä áà ìéãé áéèåé áîöååú ôåøéí. àðå ùåìçéí îðåú àéù ìøòäå åîùîçéí àú äàáéåðéí. àðå æåëøéí åîîçéùéí ùàéððå òí 'îôåøã' çìéìä, àìà òí àçã åîìåëã. áæëåú æä áèåçéí àðå ùâí òëùéå äâìâì éñúåáá åúáåà äéùåòä äâãåìä åäîôúéòä, áâàåìä äàîéúéú åäùìîä.

"ìà ìäéáäì îúçôåùåú". ëåìðå éäåãéí (öéìåí: (Kobby Dagan / Shutterstoc

  éù çãù

ùîçú ôåøéí áëì äàøõ

áúé çá"ã îùìéîéí àú ääéòøëåú ìîáöò äâãåì ùì äáàú ùîçú ôåøéí ìäîåðé áéú éùøàì. áéîé äôåøéí ééöàå àìôé îúðãáéí ìæÇëåú éäåãéí áîöååú äôåøéí, åìäáéà àú äùîçä ìëåçåú äáéèçåï, ìîàåùôæéí, ì÷ùéùéí åìäîåðé äòí. îèä öòéøé çá"ã ìîòï ðôâòé äèøåø îúàí áé÷åøéí ááúé àìôé îùôçåú ùì àìîðåú öä"ì åðôâòé äèøåø, ùé÷áìå îùìåç îðåú îäåãø.

îâéìä áøöó

áéîé äôåøéí áúé çá"ã îôòéìéí áøçáé äàøõ îå÷ãéí ì÷øéàú äîâéìä áøöó, áëì ùòä òâåìä. áî÷åîåú øáéí éåëðå îøàù ëéôåú, çåáøåú ùì îâéìú àñúø, øòùðéí åòåã. áëîä î÷åîåú é÷áìå äîùúúôéí àçøé ÷øéàú äîâéìä ù÷éåú ùì 'îùìåç îðåú' åîèáòåú ì'îúðåú ìàáéåðéí', ëãé ùéåëìå ì÷ééí îééã òåã ùúééí îîöååú äéåí.

äðùîä ùì àãø

äåôéò îâæéï 'ðùîä' ìçåãù àãø, îáéú öòéøé àâåãú çá"ã, åáå øéàéåï îøâù òí äøá ðç ñåìéù, òì ùîçä ùöîçä îúåê äèøâãéä; ëúáä òì äòéúåðàé àäåã òæøéàì îàéø, ùàéðå îçîéõ àú ùéòåøé äçú"ú äéåîééí; ä÷ùø äîéñèé áéï àåæðé äîï ì'÷øòôìàê'; åòåã îàîøéí, èåøéí åøòéåðåú. ìäùéâ ááúé çá"ã áøçáé äàøõ.

  ùìçï ùáú

àéê àôùø ìùîåç áâìåú

àçøé úìééú äîï åùéâåø äàéâøåú äùðéåú, äðåúðåú ìéäåãéí øùåú ìäâï òì òöîí åìôâåò áàåéáéäí, ðàîø áîâéìä (àñúø ç,èæ) "ìÇéÀÌäåÌãÄéí äÈéÀúÈä àåÉøÈä åÀùÄÒîÀçÈä åÀùÈÒùÉÒï åÄé÷Èø". ðùàìú îééã äùàìä: åëé æå áàîú 'àåøä'? äìåà äâîøà îáäéøä (îâéìä éã,à) ùâí ìàçø äðñ "àëúé [òãééï] òáãé àçùååøåù àðï [àðçðå]"!

àîðí áàåúä ùòä àçùååøåù ðèä çñã ìéäåãéí åðúï ìäí àôùøåú ì÷ééí úåøä åîöååú, åáëì-æàú, òãééï äéå úìåééí áøöåðåúéå åáìé çéøåú àîéúéú, åáôøè ùòãééï ìà ðáðä áéú äî÷ãù, ùáå äéä âéìåé àìå÷åú. àí ëï, àéê éëåìä úåøú àîú ìäâãéø îöá ëæä "àåøä åùîçä"?

äâìåú ëðé÷éåï

äúùåáä èîåðä áãøùú äâîøà (ùí èæ,á) "àåøä – æå úåøä, ùîçä – æä éåí èåá". ä'àåøä' ùì éäåãé äéà äúåøä, äîàéøä àú äãøê åîâìä àú äîùîòåú äôðéîéú ùì äâìåú. âí äîöá äòâåí ùì äâìåú àéðå òåðù ìùí òåðù, àìà äâìåú ðåòãä ìîø÷ àú òååðåúéäí ùì áðé éùøàì.

äîâéã îîæøéèù àîø ùàäáú ä÷á"ä ìëì àçã åàçã îéùøàì, éäéä îöáå àùø éäéä, âãåìä ùìà áòøê îàäáú àá ìáðå äéçéã, ùðåìã ìå ìòú æ÷ðúå. åîôðé àäáä âãåìä æå øåöä äàá ùáðå éäéä ð÷é åáìé øáá, åàôéìå áìé äëúí ä÷ì ùá÷ìéí, åëîùì äîåáà áúðéà (àâøú ä÷åãù ñéîï ëá), ùæä "ëîùì îìê âãåì åðåøà äøåçõ áëáåãå åáòöîå öåàú áðå éçéãå îøåá àäáúå".

ìùîç àú äâåó

åòãééï ðãøù äñáø òì ä'ùîçä'. ëéöã àôùø ìùîåç áâìåú? àôùø ìäáéï ùìéîåã äúåøä îàéø àú ùëìå ùì äàãí, àáì ëéöã àôùø ìäøâéù ùîçä áùòä ùùøåééí áâìåú? åäìåà äùîçä öøéëä ìäéåú îåøâùú âí áâåó äâùîé, åìëï ðàîø "àéï ùîçä àìà ááùø... àìà áééï", ëãé ùâí äâåó äâùîé éçåù ùîçä!

äúùåáä äéà: "ùîçä æä éåí èåá, åëï äåà àåîø åùîçú áçâê". âí áéåí èåá àôùø ìùàåì àåúä ùàìä: àéê àôùø ìùîåç, áùòä  ùäâåó äâùîé àéðå îøâéù àú ùîçú äðùîä, åöøéëéí ìùîçå ááùø åáééï?

àçãåú äðùîä åäâåó

àìà ùáàîú äâåó åäðùîä àéðí ùðé ãáøéí ùéù îìçîä áéðéäí, áìé àôùøåú ùäðùîä úúâáø òì äâåó, åòã ùäâåó éäéä ëìé ìðùîä. àìà ëîå ùàðå àåîøéí "ä' àçã", ùä÷á"ä äåà àçã åéçéã, äï áòðééðéí äâùîééí äï áòðééðéí äøåçðééí, åäåà ù÷áò ùäâåó âùîé åäðùîä øåçðéú, àáì äâåó éëåì åöøéê ìäéåú ëìé ìàåø ùì äðùîä.

àí ëï, ùîçú éåí èåá îìîãú ùéäåãé éëåì ìçåù ùîçä àîéúéú âí áùòä ùäâåó òãééï àéðå ùåúó îòöîå ìùîçú äðùîä, åäåà æ÷å÷ ìáùø åìééï. ëê éäåãéí ùîçéí áùîçú ôåøéí àó-òì-ôé ùòãééï äí ùøåééí áâìåú, åäùîçä äæàú âãåìä àó îæå ùì ùîçú éåí èåá, òã ù"çééá àéðù ìáñåîé áôåøéà òã ãìà éãò".

(ôåøéí úùì"ä)

  îï äîòééï

ôåøéí

÷èéâåø ðòùä ñðéâåø

îåáà áúé÷åðéí: éåí ëéôåøéí, äééðå ùäåà ëîå ôåøéí. ëé îøãëé åàñúø ôòìå ùáôåøéí ìà éäéä ùåí ÷èøåâ òì éùøàì ëîå áéåí äëéôåøéí òì-éãé äùòéø. ëååðú àñúø áñòåãä äùðééä äééúä ìùòéø äîùúìç ìòæàæì, åáæä ä÷èéâåø ðòùä ñðéâåø, ùðúäôê ìá àçùååøåù ìèåáä.

(îàåø åùîù)

òéðåé âãåì éåúø

âãåì éåí äôåøéí îéåí äëéôåøéí, ùäøé áéåí äëéôåøéí îöååä ìòðåú àú äðôù, åáôåøéí çééá àãí ìäúáñí òã ãìà éãò. åëé éù òéðåé âãåì îçñøåï äãòú?

(øáé áåðí îôøùéñçä)

åäñø ùèï

áôåøéí ÷åãí îúòðéí åàçø-ëê òåùéí îùúä åùîçä, åàéìå áéåí äëéôåøéí ìäôê – áòøá éåí äëéôåøéí îöååä ìäøáåú áàëéìä åùúééä, åàçø-ëê îúòðéí. ëé àðå îá÷ùéí "åäñø ùèï îìôðéðå åîàçøéðå": áòøá éåí äëéôåøéí äùèï î÷èøâ òì éùøàì ùäí òñå÷éí áàëéìä åùúééä, åàæ îøàéí ìå àú 'ìôðéðå', àú éåí äîçøú, ùáå äéäåãéí éúòðå åéú÷ãùå; åàéìå áôåøéí äùèï áà ì÷èøâ òì éùøàì òì ùäí ùîçéí, åàæ îøàéí ìå àú 'åîàçøéðå', àú äúòðéú ùì éåí àúîåì.

(÷ãåùú ìåé)

àúâø âãåì éåúø

÷ùä éåúø ìùîåç åìùúåú åìäéùàø áøåí äîòìåú åäîãøéâåú, îìäúòìåú åìäúøåîí òì-éãé ñéâåôéí åúòðéåú.

(òéèåøé úåøä)

áçéðú àäáä

òáåãú éåí äëéôåøéí áàä ìèäø àåúðå îòååðåúéðå åîèåîàú äðôù òì-éãé áçéðú éøàä, åàéìå ôåøéí äåà áçéðú äàäáä. àäáä äéà úåìãú äçñã; ìîé ùðåúðéí éåúø àåäáéí éåúø, ùàäáä úåìãú äðãéáåú. ìëï áùîçú ÷éãåù ä' ùáð÷îú äîï æä äæîï äèåá ìäúðãáåú äðôù ìä' åîîðä úåìãåúéä àäáú ä'.

(øáé àìéäå-àìéòæø ãñìø)

äåìê éäåãé

"àéù éäåãé äéä" (àñúø á,ä). ëùîøãëé äéä áùåùï äáéøä éãòå îééã ùàéù éäåãé äåà. òåã áèøí éãòå ù"åùîå îøãëé" – ëáø îøçå÷ øàå ùäåìê ëàï àéù éäåãé.

(äøáé îìéåáàååéèù)

ñåã ääöìçä

"áï éàéø". äöìçúå ùì îøãëé ááéú äîìê äééúä áäéåúå áï-éàéø – ùàáéå äàéø ìå àú éîé éìãåúå. ùìç àåúå ìúìîåã úåøä, äðéç ìå úôéìéï, ìîã àéúå úåøä, åîøãëé øàä ááéú àáéå àú ëì çâé éùøàì, åàéê âí éåí çåì øâéì äåà éåí éäåãé. àåø æä äåà ùäáéà àú äöìçúå ááéú äîìê.

(ùéçåú ÷åãù)

  àîøú äùáåò

ñéáä ìùîçä

áòéø äåîéì (âåîéì) ðäâå ìàøâï áôåøéí ìä÷ú îùîçéí, ùäééúä òåáøú îáéú ìáéú òí ëìé ðâéðä. áùðú úøè"å, ëàùø âæéøú ä'÷ðèåðéñèéí' (ì÷éçú éìãé éùøàì ìùéøåú ùì òùøéí åçîù ùðä áöáà äöàø) äééúä áúå÷ôä, äåøä øá äòéø, øáé éöç÷-àééæé÷ àôùèééï, ùìà ìäëéï àú äìä÷ä, áàåîøå: àéê àôùø ìäùúòùò ëê, áùòä ùì âæéøä àéåîä ëæàú!

åàåìí áìéì ôåøéí, àçøé ÷øéàú äîâéìä, äåøä äøá ìàøâï àú äìä÷ä, åàó ìùîåç éåúø îáëì ùðä. äãáø äéä ìôìà, åàéù ìà éãò àú èòí äãáø.

ëòáåø ëîä éîéí ðåãò ëé äöàø ðé÷åìàé äøàùåï, ùâæø àú äâæéøä ä÷ùä, îú éåîééí ìôðé ôåøéí. àîðí äãáø òãééï ìà ðåãò áîãéðä, åàåìí äøá ëëì äðøàä äøâéù æàú.

  âàåìäôãéä

éîé äôåøéí ìà ééáèìå

ôÌåÌøÄéí äÇðÌÄöÀçÄé. ìôåøéí îòìä îéåçãú òì ëì äîåòãéí, ùëï äçâ äæä éòîåã áúå÷ôå âí áæîï äâàåìä. äøîá"í (áñéåí äìëåú îâéìä) îãáø òì ðöçéåúä ùì îâéìú àñúø âí áéîåú äîùéç. åëê äåà ëåúá: "ëì ñôøé äðáéàéí åëì äëúåáéí òúéãéï ìéáèì ìéîåú äîùéç, çåõ îîâéìú àñúø, åäøé äéà ÷ééîú ëçîéùä çåîùé úåøä åëäìëåú ùì úåøä ùáòì-ôä ùàéðï áèìéï ìòåìí". ìàçø îëï äøîá"í îîùéê: "åàó-òì-ôé ùëì æéëøåï äöøåú ééáèì, ùðàîø (éùòéä ñä,èæ) 'ëÌÄé ðÄùÑÀëÌÀçåÌ äÇöÌÈøåÉú äÈøÄàùÑÉðåÉú åÀëÄé ðÄñÀúÌÀøåÌ îÅòÅéðÈé', éîé äôåøéí ìà ééáèìå – ùðàîø (àñúø è,ëç) 'åÄéîÅé äÇôÌåÌøÄéí äÈàÅìÌÆä ìÉà éÇòÇáÀøåÌ îÄúÌåÉêÀ äÇéÌÀäåÌãÄéí, åÀæÄëÀøÈí ìÉà éÈñåÌó îÄæÌÇøÀòÈí'".

î÷åø äãáøéí äåà áúìîåã éøåùìîé (îâéìä ôø÷ à, äìëä ä). ùí îåáàú îçìå÷ú áéï øáé éåçðï ìøáé ùîòåï áï-ì÷éù. "øáé éåçðï àîø: äðáéàéí åäëúåáéí òúéãéï ìéáèì, åçîùú ñôøé úåøä àéðï òúéãéï ìéáèì". äåà ìåîã æàú îäôñå÷ (ãáøéí ä,éè) "÷åÉì âÌÈãåÉì åÀìÉà éÈñÈó", äîìîã ùäúåøä ìà úúáèì. øáé ùîòåï áï-ì÷éù àîø: "àó îâéìú àñúø åäìëåú àéðï òúéãéï ìéáèì. ðàîø ëàï '÷åì âãåì åìà éñó', åðàîø ìäìï 'åæëøí ìà éñåó îæøòí'".

äøãá"æ (áúùåáåúéå ñéîï úøñå) îñáéø: "ìéîåú äîùéç äìéîåã éäéä îôé äâáåøä ëàùø äéä áéîé îùä øáðå ò"ä, åìà éäéå ùí ñô÷åú åäååéåú... åæäå ùàîø ø' éåçðï: äðáéàéí åëúåáéí òúéãéï ìéáèì, ùìà éìîãå îäí ãáø æåìú úåøä ùáëúá, ùîîðä ðìîã äëåì åëì ã÷ãå÷éä îôé äâáåøä".

äàìùéê ('îùàú îùä' àñúø è,ëç) ëåúá: "áîâéìä äæàú úìåééí äòåìí åéùøàì äî÷ééîéí àåúå... ðñ ùì î÷øà îâéìä äéä, ëé äéå àæ îúáèìéí éùøàì åäúåøä åäòåìí, ìåìà òùä ä' ëëì ðôìàåúéå, áàåôï ùàí ìà òì-éãé ðñ æä âí ìà éâéòå ìéîåú îùéçðå!".

òÇã ãÌÀìÈà éÈãÇò. îòìúå äîéåçãú ùì ôåøéí ðåáòú îîäåúå äôðéîéú. òì äôñå÷ "÷ÄéÌÀîåÌ åÀ÷ÄáÌÀìåÌ äÇéÌÀäåÌãÄéí" (àñúø è,ëæ) àåîøéí çæ"ì (ùáú ôç,à) ùáëê äúáèì îä ùáîúï äúåøä "ëôä ä÷á"ä òìéäí àú ääø ëâéâéú", ùëï äéäåãéí ÷éáìå áéîé îøãëé åàñúø àú äúåøä îçãù, îøöåðí.

áéîé äôåøéí äéä îöá ùì äñúø ôðéí. æå äééúä äôòí äøàùåðä ùäòí äéäåãé ëåìå äåòîã áîáçï ðàîðåú ì÷á"ä. îòì øàùéäí øéçôä âæéøú äùîãä ëììéú, åîðâã òîãä ìôðéäí äàôùøåú ìäîéø àú ãúí åìäéðöì. åàó-òì-ôé-ëï ìà ðîöà áéðéäí àôéìå éäåãé àçã ùòìúä òì ãòúå îçùáä ëæàú. æå äééúä äöäøú àîåðéí îçåãùú ùì äòí äéäåãé ì÷á"ä åìúåøúå, åäéà ìà áàä áäùôòú äúâìåú òìéåðä îöã ä÷á"ä, àìà ááçéøúå äçåôùéú ùì äòí. áéîé äôåøéí ÷éáì äòí îçãù, îøöåðå äâîåø, àú äúåøä, åáëê âãåìú äéîéí äììå.

ãáø æä áà ìéãé áéèåé á"òã ãìà éãò" ùì ôåøéí ("çééá àéðéù ìáñåîé áôåøéà òã ãìà éãò áéï àøåø äîï ìáøåê îøãëé"). áôåøéí öøéê éäåãé ìäúòìåú îòì äùëì åäãòú ("òã ãìà éãò"), åìçùåó àú ä÷ùø äòì-ùëìé áéðå åáéï ä÷á"ä åäúåøä.

  îòùä ùäéä

éîé äôåøéí ùì èáøéä

äéä áøåø ìëåìí ëé îàú ä' äééúä æàú. ëàéìå éã ðòìîä äñéèä àú äôâæéí åëéååðä àåúí àì îé äëéðøú àå ìàæåøéí áìúé-îàåëìñéí

÷åìåú äîìçîä äîú÷øáú äèéìå àéîä òì éäåãé èáøéä. "ìàï ðáøç", ùàìå ááäìä àú øáé çééí àáåìòôéä, "ìöôú? ìòëå?".

äëåì äçì ëîä ùðéí ÷åãí ìëï. ä÷äéìä äéäåãéú áèáøéä äúôø÷ä åøåá úåùáéä äéâøå ìöôú. äøàùåðä ùáé÷ùä ìëåðï àú äééùåá äéäåãé áòéø äééúä äâáéøä äîôåøñîú ãåðä âøöéä, àê âí äëñôéí äøáéí ùäæøéîä ìèåáú äøòéåï ìà äåòéìå.

áò÷áåúéä òìä øòéåï áìéáå ùì äùìéè äî÷åîé, ãàäø àì-òåîàø. äåà ùìç îëúá ìøáé çééí àáåìòôéä, ùäúâåøø àæ áàéæîéø ùáèåø÷éä, åáå ëúá: "÷åí òìä øù àú àøõ èáøéä, ëé äéà àøõ àáåúéê". øáé çééí äéä öãé÷ åâàåï âãåì, ùá÷éàåúå ä÷éôä àú ëì çãøé äúåøä, áðâìä åáðñúø, åçéáø ñôøéí øáéí.

øáé çééí ðòðä ìá÷ùä, åòìä áøàù úìîéãéå ìèáøéä. äåà çéãù àú äééùåá äéäåãé, åæä äúôúç åäìê. ðáðå áéú ëðñú âãåì åîôåàø, áúéí åçöøåú, áéú îøçõ, áéú áã, çðåéåú åòåã. äéãéòåú òì äúôúçåú äééùåá äéäåãé áèáøéä òùå øåùí øá áëì úôåöåú éùøàì áâåìä.

àìà ùäúôúçåúä ùì èáøéä ìà äú÷áìä áòéï éôä àöì ùéç'éí áñáéáä. äììå ñáøå ëé äãáø éáåà òì çùáåï äëôøéí ä÷èðéí. âí øàùé äùáèéí äðåããéí ìà àäáå àú äôèøåìéí ùì çééìé àì-òåîàø, ùäâáéìå àú ùìéèúí áãøëéí.

àìä äìùéðå òì àì-òåîàø áçöø äñåìèï áãîù÷. áùðú ú÷"á (1742) äçìéè ñåìéîàï àì-òæí, îåùì ãîù÷, ìäòáéø àú àì-òåîàø îëéñàå.

äéãéòåú äøàùåðåú òì öáàå äîú÷øá ùì ñåìéîàï äâéòå ìàåæðé äøá, åäåà îéäø ìùúó àú äîéãò òí äîåùì. åàåìí àì-òåîàø ñéøá ìäàîéï. ø÷ ëùöáà âãåì ëáø äú÷øá àì äòéø ðëç àì-òåîàø ìçøãúå ëé àëï ñåìéîàï îá÷ù ìëáåù àú èáøéä.

äéå éäåãéí ùáé÷ùå ìäéîìè îèáøéä, àê øáé çééí òöø áòãí. äåà äëéø èåáä ìàì-òåîàø, ùáéññ àú äééùåá äéäåãé åðèä çñã ìéäåãéí. "äìåà èåá ìðå ìáèåç áä' àìå÷é éùøàì, àùø áçø áàøõ äæàú", çéæ÷ àú äúåùáéí äîåãàâéí. "åä' àùø òæøðå åðúï ìé ëåç ìáðåú àú èáøéä áéîéí îåòèéí... äåà éöéìðå îï äáàéí ìöåø òìéä".

ìîçøú äåøä øáé çééí ìëîä éäåãéí éøàé-ùîééí ìâùú ìîòøú øáé çééà åáðéå åìäúôìì ìä' ùéåùéòí îöøúí.

áéåí ùéùé, ç' áàìåì ú÷"á, ëåñå øàùé ääøéí ñáéá áöáàå ùì ñåìéîàï. ôçã ðåøà ðôì òì úåùáé äòéø. ìîçøú, áùáú ÷åãù, äçìå ä÷øáåú. òí ùçø, ëàùø öáàå ùì ñåìéîàï ðéñä ìäú÷øá,  ùéâøå ìòáøå çééìé àì-òåîàø, ùäúáöøå áîâãì, ôööä, åæå äøâä àøáòä-òùø çééìéí.

öáàå ùì ñåìéîàï ðñåâ, àê ðòøê îçãù åäçì ìäîèéø ôâæéí òì èáøéä. ÷åìåú äéøé òåøøå çøãä âãåìä áìéáåú äúåùáéí. äí äîúéðå áîúç ìùîåò àú ùàåï äðôéìåú, ëàùø äôâæéí éôâòå ááúé äòéø.

àìà ù÷åìåú äðôéìåú ìà ðùîòå. áî÷åîí ùîòå äúåùáéí ìäôúòúí àú ÷åì ôâéòú äôâæéí áîé äëéðøú. äôâæéí äîòèéí ùðôìå áòéø ôâòå áùèçéí ôúåçéí åìà âøîå ðæ÷.

äéä áøåø ìëåìí ëé îàú ä' äééúä æàú. ëàéìå éã ðòìîä äñéèä àú äôâæéí åëéååðä àåúí àì îé äëéðøú àå ìàæåøéí áìúé-îàåëìñéí. äú÷ååä äçìä ìôòí áìááåú.

åàåìí öáàå ùì ñåìéîàï ìà äøéí éãééí, òì àó ëéùìåðå. ëùøàä ëé äúåúçéí îçèéàéí àú îèøåúéäí, ðéñä ìòøåê îìçîä áòåøîä åáúçáåìåú, àê ëì ðéñéåðåúéå òìå áúåäå.

ðéâåç äçåîä ìà äåòéì. âí çôéøåú ùòùå äçééìéí áðéñéåï ìçãåø àì úåê äòéø äñúééîå áàáéãåú âãåìåú ùìäí, ìàçø ùöáàå ùì àì-òåîàø ú÷ó àú äçåôøéí åäéëä áùàø äçééìéí. äîú÷ôåú òì äòéø ëùìå æå àçø æå.

ëòáåø ùîåðéí åùìåùä éîéí ùì îöåø òì èáøéä, ááå÷ø ùáú ÷åãù ã' áëñìå ú÷"â, áúåí îòøëä ÷ùä åðéñéåðåú ò÷øéí ìëáåù àú äòéø, ðñåâå çééìéå ùì ñåìéîàï ááåùú ôðéí. äúáøø ëé ñåìéîàï ðæ÷÷ ìçééìéí ìàáèç àú ùééøú äçàâ' ìîëä áçåãù äøîãàï, åäçìéè ìäñéø àú äîöåø îèáøéä.

úåùáé èáøéä òîãå òì äçåîåú åöôå áìááåú ùîçéí áöáà äðñåâ. äí ðäøå ìáéú äëðñú, åùí áéøê øáé çééí àáåìòôéä àú áøëú 'äâåîì' á÷åì âãåì, åáùéøä åøððä ôöçå ëåìí áàîéøú 'äìì', îåãéí åîùáçéí àú ä' òì äðñ ùòùä ìòéøí.

áò÷áåú äîàåøò ÷éáìå éäåãé èáøéä "òìéäí åòì æøòí" àú éåí ã' áëñìå ìéåí îùúä åùîçä òì äðñ.

á÷éõ ú÷"â ðéñä ñåìéîàï ùðéú ìëáåù àú èáøéä. áçåãù àá éöà öáà àãéø ìòáø äòéø. øáé çééí äøâéò àú äéäåãéí, åäáèéç ëé äàåéá ìà éöìéç ìäèéì îöåø òì èáøéä.

áæ' áàìåì ì÷ä ñåìéîàï áäøòìú ÷éáä åàéáã àú äëøúå. ìàçø ëîä éîéí îú áééñåøéí. äîú÷ôä áåèìä. ëê ð÷áò âí éåí æä ìéåí ùîçä åäåãéä ìä'.

(òì-ôé 'îæîøú äàøõ')

  øöéúé ìùàåì

òí äøá éåñó-éöç÷ øéá÷éï

îðäì áéú çá"ã áëøîéàì

àðé áà îø÷ò úøáåúé äîàåôééï áàéôå÷ åáäéîðòåú îäôâðú øâùåú. äàí æå ðçùáú '÷øéøåú' äî÷åùøú ìòîì÷?

àëï, éù úøáåéåú ùñâðåðï îàåô÷ åñâåø éåúø, àáì ìà öøéê ìäéåú ÷ùø áéï æä åáéï çîéîåú åäúìäáåú áòáåãú äáåøà.

çæ"ì îôøùéí àú äôñå÷ "àÂùÑÆø ÷ÈøÀêÈ áÌÇãÌÆøÆêÀ" (ãáøéí ëä,éç), ùðàîø òì òîì÷ – '÷øê' áîåáï ùì ÷øéøåú. äçñéãåú øåàä á÷øéøåú àí ëì çèàú, ëé ëàùø äàãí î÷ééí àú äúåøä åäîöååú á÷øéøåú åáìé çîéîåú åäúìäáåú – ÷ì îàåã ìéöø ìäëùéìå.

ëùàãí àåîø ùäåà ÷øéø áàåôéå àå áúøáåúå, åîîéìà âí áòðééðé äúåøä åäîöååú äåà ÷øéø – æå èòðä ùàéðä ðëåðä. ìëì àãí éù ãáøéí ùîìäéáéí àåúå. àãí ùùåí ãáø àéðå îìäéáå – äøé ùäåà ùøåé áãéëàåï åàéðå çù èòí áçééå. îåáï ùàéï æä îöá áøéà åú÷éï.

àú äçîéîåú äèáòéú ùéù áëì àçã îàéúðå öøéê ìäëðéñ âí áçéé äúåøä åäîöååú. ìäúôìì áçîéîåú, ì÷ééí îöååú îúåê øâù, ìçåù òåðâ åùîçä áòðééðéí ùá÷ãåùä.

÷éåí îöååú ÷øéø îëáéã òì äàãí. ðåöøú áå úçåùä ùì ëåøç, ùì àéï áøéøä. åãàé ùàéï äåà ùåàó ìäãø áîöååú, àìà îñúô÷ áîéðéîåí ääëøçé. åáùìá îñåéí âí ä÷éåí äîéðéîìé òìåì ìäéôâò.

äçîéîåú åääúìäáåú îù÷ôåú çéáåø àîéúé ùì éäåãé òí çéé äéäãåú. äåà àåäá ìäúôìì, ììîåã úåøä, ì÷ééí îöååú. äåà ùîç áäéåúå éäåãé åáæëåú ùðéúðä ìå ìòáåã àú äáåøà.

ëùéù çîéîåú âí ìåç äùðä äéäåãé î÷áì îùîòåú çååééúéú. áôåøéí ùîçéí òã ãìà éãò, åáéîéí äðåøàéí îæéìéí ãîòä. áùîçú úåøä øå÷ãéí, åáôñç çùéí çéøåú. ìëï äçîéîåú äëøçéú ëì-ëê, åäãøê ìäùéâä äéà òì-éãé ìéîåã çñéãåú, äîôéçä çéåÌú åäúìäáåú áçéé äéäåãé.

  ôéðú ääìëä åîðäâ

÷øéàú äîâéìä áöéáåø

ùàìä: äàí éù îòìä á÷øéàú äîâéìä áöéáåø ãåå÷à?

úùåáä: îëéååï ùéù îöååä ìòùåú 'ôøñåîé ðéñà' áôåøéí, îöååä ì÷øåà àú äîâéìä áöéáåø (áîðééï, ëùéù òùøä ùåîòéí), åéúø òì ëï - àôéìå àí éù ìàãí îàä àðùéí ááéúå, éìê ìáéú äëðñú, îùåí "áøåá òí – äãøú îìê".

ä÷åøà öøéê ìòöåø àú ä÷øéàä áëì ôòí ù'îëéí' àú äîï, åéîùéê ø÷ ìàçø ùäù÷è çæø åäùúøø. àí ìà ùîòå îéìä ëìùäé – éçæåø åé÷øà îùí åàéìê. åàåìí àí ááéú äëðñú àé-àôùø  ìùîåò äéèá àú ä÷øéàä, îåèá ììëú ìî÷åí ùáå àôùø ìùîåò äéèá, åàôéìå áéçéã.

àú äáøëåú ùìôðé äîâéìä ('òì î÷øà îâéìä', 'ùòùä ðéñéí' å'ùäçééðå') øùàéí ìáøê âí áéçéã, àáì àú äáøëä ùàçøé äîâéìä ('äøá àú øéáðå') îáøëéí ø÷ ëùéù îðééï.

îëéååï ùâí äðùéí îçåéáåú áîöååú ôåøéí, àí éù òùø ðùéí ùäúàñôå ìùîåò àú äîâéìä, îáøëéí àú äáøëä ùàçøéä.

éù äðåäâéí ìáøê áòöîí (áù÷è) òí äçæï. îé ùùîò àú äîâéìä åùëç åìà áéøê, àå ùìà ëéååï ìöàú éãé çåáú äáøëä òì-éãé äçæï, éöà éãé çåáúå.

áçá"ã ø÷ äàãîå"øéí äéå îáøëéí àú äáøëä ùàçøé äîâéìä âí àí àéøò ìäí ì÷åøàä áéçéã åëéåöà áæä, å"îåáï ùàéï æä äåøàä ìøáéí", ëëúåá áñôø äîðäâéí.

äàùëðæéí ðåäâéí ìáøê 'ùäçééðå 'âí áéåí, åìîðäâ äñôøãéí àéï îáøëéí 'ùäçééðå' àìà áìéìä åìà áéåí. îðäâ çá"ã áæä ëîðäâ äàùëðæéí.

î÷åøåú: ùå"ò àå"ç ñé' úøöá ñ"à, åðå"ë. éì÷åè éåñó (úù"ô) úøôè ñ"â åúøöá ñ"à åñë"á. ñôø äîðäâéí – çá"ã òî' 73-74.

  çééí éäåãééí

ä÷éáåöðé÷ ùîâãì ãâéí áàîåðä

ìäéåú çñéã ááéú äùéèä: "æä äî÷åí äèáòé ùìé, àðé îëéø àú ä÷éáåöðé÷éí, àåäá àåúí, îëáã àåúí, éåãò îä îøúéò àåúí"

îé ùéá÷ø ááøéëåú äãâéí ùì ÷éáåõ áéú äùéèä, áòî÷ çøåã, ìéã áéú ùàï, éôâåù ùí àú äîîåðä òì äîãâä, ðéöï âøæé. æ÷ï àãîåðé àøåê îòèø àú ôðéå åöéöéåú îúðåôôåú áöéãé âåôå. äåà åîùôçúå î÷ééîéí çéé úåøä åîöååú îìàéí á÷éáåõ, åçééí áùìåí åáùìååä òí ùàø äúåùáéí.

ðéöï (39) ðåìã á÷éáåõ, ãåø ùìéùé ìîééñãéå. "úîéã äàîðúé á÷á"ä", äåà îñôø. "àöìðå ááéú äéå ñîîðéí ÷ìéí ùì éäãåú, åàìä ìéåå àåúé. áöáà äùúúôúé áùéòåøé ôø÷é àáåú ùì äîô÷ã, åâí æä ðâò áé". äùéðåé çì áå ìôðé ùáò-òùøä ùðä, áôñèéáì ùðòøê áòî÷ äîòééðåú áçåì äîåòã ôñç.

àåäì áôñèéáì

áôñèéáì øàä ôúàåí ùìè: 'àåäì çá"ã'. ðéöï äöéõ ôðéîä åøàä àú äøá øåòé úåø, îùìéçé çá"ã ááéú ùàï, îåñø ùéòåø áñôø äúðéà. äöòéø äöèøó. "äøá îñáéø ùä÷á"ä áåøà àú äòåìí áëì øâò åøâò", îùçæø ðéöï, "äãáøéí èìèìå àåúé. ùáåòééí çùáúé ø÷ òì æä. äðùîä ùìé ðãì÷ä".

úäìéê ääú÷øáåú ùìå äéä àéèé. ìëï áðé äîùôçä åäçáøéí îä÷éáåõ ìà ðáäìå. àçøé îìçîú ìáðåï äùðééä äçìéè ììëú ììîåã áéùéáä, åëê äâéò ìéùéáú çá"ã áøîú àáéá. ùðúééí ù÷ã òì äúåøä åòùä ìéìåú ëéîéí. ìàçø îëï ä÷éí áéú áéùøàì, åäæåâ äöòéø ÷áò àú îâåøéå áöôú åáäîùê áøàù ôéðä. ìôøðñúå, òáã áøùåú äèáò åäâðéí.

ääùâçä äòìéåðä äåáéìä

åòãééï çéôùå áðé äæåâ àú î÷åîí áòåìí. îùëä àú ìéáí ääöòä ìòáåø ìàéúîø ùáùåîøåï. äí äòîéñå àú öéåãí òì äøëá åéöàå ìãøê. "áàîöò äãøê äîðåò ùì äñ÷åãä ãîí", äåà îñôø. "äééúé ú÷åò áöåîú, åáàéï áøéøä âøøúé àú äàåèå ì÷éáåõ äåìãúé, áéú äùéèä, ùáå âøéí äåøéé".

áúåê ëê äåãéòå ìäí ëé ä÷øååï ùúëððå ìäéëðñ àìéå àéðå îúôðä, åáðé äæåâ äçìéèå ìäéùàø áéðúééí á÷éáåõ. åëéãåò, àéï ÷áåò îæîðé. ëéåí áøåø ìå ùääùâçä äôøèéú äåáéìä àåúå ìî÷åí äðëåï: "æä äî÷åí äèáòé ùìé, àðé îëéø àú ä÷éáåöðé÷éí, àåäá àåúí, îëáã àåúí, éåãò îä îøúéò àåúí. äéçñ ùìé àìéäí åùìäí àìéé äåà îîù ááçéðú 'ëîéí äôðéí ìôðéí'. éù ëìôéðå éçñ îàåã îëéì åàåäá".

ëùøöå ì÷ðåú ùèç á÷éáåõ, äéå öøéëéí ìäúééöá áååòãú ä÷áìä. "úç÷øå àåúðå îëì ëéååï àôùøé", äåà îçééê. "ëùàçã äçáøéí áååòãä – ùàéðå éìéã ä÷éáåõ – äúçéì ìåîø ùä÷éáåõ äåà 'çéìåðé' åîðåëø ìãú, ëì äçáøéí ùðåìãå ëàï äæãò÷å åàîøå ùúîéã äééúä á÷éáåõ àååéøä éäåãéú. äí äôøéëå àú ãáøéå îï äéñåã åñéôøå òì àååéøú äçâéí äðôìàä, òì ìéîåãé äúð"ê åòì äæäåú äéäåãéú".

îä ÷åøä áúåê äîéí

ðéöï îùîù ëúåáú ìëì òðééï éäåãé. "àðé îåñø ùéòåøé úåøä, îúååòã, îçì÷ îöåú, úå÷ò áùåôø, îãìé÷ ðøåú çðåëä òí úåùáéí, åáòé÷øåï îðöì ëì àôùøåú ùéù ìé ìäàéø åìúú ùéøåú éäåãé ìëì îá÷ù".

ðéäåì äîãâä äåà úô÷éã øá àçøéåú. "æä ùèç ùì 400 ãåðí, ùáå àðå îâãìéí ë-300 èåðåú ãâéí; àîðåðéí, áåøé å÷øôéåï", îñáéø ðéöï. "áòáåãä äæàú àúä æ÷å÷ ìàîåðä âãåìä. àúä îëðéñ ìáøéëåú ãâéí áùååé îàåú àìôé ù÷ìéí åîñô÷ ìäí îæåï ùòåìä îàåú àìôé ù÷ìéí. àéï ìê îåùâ îä ÷åøä áàîú áúåê äîéí, òã àçøé ëùîåðä çåãùéí, áùìá äùéåå÷, åöøéê äøáä àîåðä åúôéìåú. åáøåê äùí, úîéã àðçðå îöìéçéí".

ðéöï çù ñéôå÷ âãåì áîâåøéå á÷éáåõ: "÷øàúé ôòí àéâøú ùì äøáé îìéåáàååéèù, ùðâòä áðôùé. äøáé àåîø ùìëì àãí ùúé ú÷åôåú áçééå. äàçú, ëùäåà î÷áì îäçáøä, ùîâãìú, îçðëú, îàëéìä åîù÷ä àåúå. äùðééä, ùáä äåà öøéê ìäçæéø ìçáøä. äøáé àåîø ùí ùéù éúøåï áòæøä ìçáøä ùâéãìä àåúê ãåå÷à, åàðé îøâéù ùæëéúé ìëê".

"áòáåãä äæàú àúä æ÷å÷ ìàîåðä âãåìä". ðéöï ááøéëåú äãâéí á÷éáåõ áéú äùéèä